تجهیزات کنترلی دیگ بخار چیست؟
تجهیزات کنترلی دیگ بخار بسیار زیاد و متنوع هستند. مجهز بودن دیگ بخار به همه این تجهیزات و عملکرد صحیح آن ها ، موجب کارکرد صحیح و ایمن دیگ بخار می گردد. وجود تجهیزات کنترلی دیگ بخار ضروری بوده و در استاندارد ذکر گردیده است.
در این مقاله می کوشیم با عملکرد هریک از این تجهیزات آشنا شویم . آشنایی با این تجهیزات چه پیش از خرید بویلر و چه بعد از خرید و راه اندازی بویلر ضروری می باشد.
تغییر در مشخصات هریک از تجهیزات می تواند موجب تغییر قابل توجه در کارایی ، کیفیت و قیمت بویلر بخار گردد.
تجهیزات کنترلی دیگ بخار
برای کنترل سطح آب و فشار بخار بویلر از تجهیزات کنترلی دیگ بخار استفاده می شود . این تجهیزات کنترلی دیگ بخار شامل مشعل . کنترل کننده سطح . پرشر سوییچ . شیر اطمینان . ترموستات اگزوز . جعبه دود جلو . شیر نمونه گیری باشند که در این مقاله به تشریح نحوه عملکرد آنها مطابق استاندارد می پردازیم .
مشعل
مشعل دیگ بخار ، یکی از اجزاء اصلی ولی جدا از دیگ بخار بوده که پس از ساخت دیگ بخار بر روی آن نصب میگردد . عملکرد اصلی مشعل تبدیل سوخت به انرژی حرارتی می باشد . دیگ های بخار می تواند با مشعل با سوخت های مختلف کار کند . مهمترین سوخت های مصرفی در دیگ ها گاز ، گازوئیل و مازوت می باشد . بنابراین امکان انتخاب دیگ با مشعل گاز سوز ، گازوئیل سوز ، دوگانه سوزِ گاز و گازوئیل و سه گانه سوزِ گاز و گازوئیل و مازوت فراهم می باشد .
کنترل کننده سطح
در دیگ بخار این قطعه عملکردی مثل آبنما دارد با این تفاوت که این قطعات طوری طراحی شده که کلیه کنترل های لازم برای خاموش و روشن کردن پمپ تغذیه ، مشعل و اخطار سطح پایین آب خودکار انجام دهد . زمانی که آب به بخار تبدیلشده و سطح آب از حد مشخص شده کمتر شود این کنترل کننده به مدار فرمان تابلو دستور روشن شدن پمپ را داده تا سطح آب دوباره به حد مشخص خود برسد و دوباره فرمان خاموشی پمپ داده میشود .
پرشر سوییچ
پرشر سوییچ تنظیم و کنترل فشار دیگ را انجام می دهد. تنظیم فشار دیگ در درجه اول باید بر اساس فشار طراحی دیگ و سپس متناسب با نیاز مصرف کننده صورت گیرد . دیگ های بخار با توجه با ظرفیت و مطابق استاندارد دو یا سه پرشرسوییچ دارند .
شیر اطمینان
وظیفه شیر اطمینان کنترل فشار دیگ بخار به صورت مکانیکی می باشد . متناسب با ظرفیت دیگ و مطابق استاندارد، نصب یک یا دو عدد شیر اطمینان بر روی دیگ بخار اجباری می باشد. شیر اطمینان می تواند به صورت تک فنره یا دو فنره باشد .
لازم است کارکرد شیر اطمینان به صورت مرتب کنترل شود . در غیر این صورت ممکن است مسیر خروج بخار رسوب گرفته و مانع از باز شدن به موقع شیر اطمینان و تخلیه بخار اضافی در دیگ گردد که در این صورت احتمال انفجار دور از دسترس نیست .
در صورتی که به هر دلیل هیچ یک از سیستم های الکترونیکی کنترل فشار دیگ عمل نکند و فشار دستگاه از حد مجاز فراتر رود ، جهت جلوگیری از انفجار ، شیرهای اطمینان نصب شده بر روی دیگ به صورت مکانیکی وارد عمل شده و با خروج بخار اضافی و ثابت نگه داشتن فشار از بروز حادثه جلوگیری به عمل می آورد .
ترموستات اگزوز
این دیگ ها مجهز به ترموستات اگزوز هستند که جزو تجهیزات کنترلی این دستگاه ها به حساب می آید. ترموستات در امنیت دستگاه نقش تاثیرگذاری داشته و در زمان کم آبی از بروز انفجار در دیگ پیشگیری می کند . معمولا این ترموستات اگزوز در خروجی دودکش نصب میگردد ، پس اگر دمای دود خروجی از دودکش ، از حد تنظیم شده بیشتر باشد ، ترموستات وارد عمل شده و اخطار می دهد تا عملیات دستگاه متوقف گردد .
جعبه دود جلو
این محفظه محل چرخش گازهای داغ حاصل از احتراق میباشد که از لوله های دو پاس عبور کرده و در حال انتقال به لوله های سه پاس می باشد . جعبه دود جلو مناسب ترین محل در بویلر جهت نصب سوپر هیتر می باشد .
شیر نمونه گیری
با توجه به اهمیت کیفیت آب مصرفی و میزان سختی آن در دیگ های بخار ، شیر نمونه گیری جهت سهولت در نمونه برداری و آزمایش آب دیگ استفاده میگردد .