کاربرد دیگ بخار در صنایع لبنی
دیگ های بخار کاربردهای زیادی دارند یکی از مهم ترین کاربرد دیگ بخار در صنایع لبنی است. در این مقاله سعی داریم به بررسی کاربرد دیگ بخار در صنایع لبنی بپردازیم.
برای آشنایی اولیه با دیگ بخار مقاله دیگ های بخار استاندارد را مطالعه کنید.
مقدمه | کاربرد دیگ بخار در صنایع لبنی
انواع مختلف محصولات بویلر را می توان در صنایع لبنی به کار برد بیشتر مولقع فرآیندهای گرمایشی در این صنعت نیازمند دما و حرارت بالایی هستند و ایمنی و امنیت اپراتور در این فرآیند ها اهمیت زیادی دارد.
یکی از مهم ترین موارد استفاده از حرارت در صنعت لبنیات استریلیزاسیون شیر است . به طور کلی دیگ ها در صنایع لبنی برای فرآیند های گرمایشی مثل استریلیزاسیون ، تخمیر ، خشک کردن و تبخیر و همچنین شستشوی دستگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد . علاوه بر دیگ بخار در این صنعت دیگ آب داغ نیز به طور فزاینده ای مورد استفاده قرار می گیرد .
کاربرد دیگ بخار در صنایع لبنی چیست؟
برای اینکه محصولات لبنی تولید شوند باید شیر را گرم کنند و ان را فرآوری کنند . راه حل قابل اطمینان استفاده از دستگاه پر قدرت و با کیفیت است. دیگ بخار برای این کار به طور قطع مناسب ترین روش است . رعایت کردن بهداشت در این صنعت حرف اول را می زند زمانی که شیر نقطه جوش برسد ، باکتری ها و میکروب ها را از میان میرود و از فاسد شدن شیر جلوگیری می شود . و به طبع عمر و مدت زمان استفاده از شیر بیشتر می شود . کاربرد دیگ بخار صنعتی در صنایع غذایی به تهیه شیر خشک ، پنیر، کره ، خامه ، ماست و پاستوریزه کردن مواد و استریل وسایل کمک کرده است .
کاربرد بویلر در صنایع غذایی مثل لبنیات باعث می شود که محصولات به صورت پاستوریزه به دست مصرف کننده برسد . و از سلامت و بهداشت ان مطمن شوید . در بحث تولید هم منجر به بالا رفتن میزان تولید شده تا جوابگوی نیازهای غذایی همه مردم باشد.
مصرف بخار توليد شده در كارخانه های لبنی :
در دستگاه های پاستوریزاسیون و استرلیزه و هموژنيزه نمودن شیر
- در پيشگرمكن‌ها و اواپراتورهای توليد شير خشك .
- در گرمخانه های مورد استفاده برای توليد ماست و پنير .
- در رادياتور توليد هوای داغ يا بخار خشك مورد نياز در خشك كن پاششی در واحد توليد شير خشك .
- در مبدل های حرارتی برای گرم نمودن آب مصرفی و همچنين شوينده های بازی و اسيدی كه در شستشوی مسيرها، تانك ها، پاستوريزاتورها، سبدها و بطری ها بكار می رود .
بعضي از كارخانجات شير ، در مراحل تولید شیرخشک برای گرم کردن هوای داغ که برای خشك كن پاششی مورد نیاز است ، از گرمكن يا هيتر غير مستقيم استفاده می کنند و در این گرمکن ها سوخت فسيلی به صورت مستقيم در مشعل گرمكن استفادهمی شود .
در مسیر دوشیدن شیر و جمع آوری آن و انتقال به کارخانه شیر خام آلوده به میکروب و باکتری های بیماری زا می شود . و با توجه به اینکه شیر خام منبع بسیار مناسبی برای تکثیر این عوامل بیماری زا می باشد . مهم ترین مسئله در تولید شیر پاستوریزه و محصولات لبنی بهداشتی ، سالم سازی و نگهداری مناسب شیر است .
در زمان های گذشته برای نگهداری شیر خام از سرما استفاده می کردند و با توجه با اینکه سرما عوامل بیماری زا را از بین نمی برد و فقط رشد آن ها را کند تر می کند . پس باید از روش های جدید و از حرارت ناشی از بخار در دیگ های بخار برای ضد عفونی کردن شیر خام استفاده کرد . جهت تولید شیر با کیفیت بالا و با درجه ماندگاری زیاد باید دو عامل مهم اولیش درجه حرارت و دوم زمان را در نظر گرفت. عملیات حرارتی باید طوری انجام شود که تمام باکتری های مضر و میکروارگانیزم ها را در شیر خام از بین ببرد . و کیفیت شیر پاستوریزه تولید شده نیز کم نشود .
مقایسه میزان مصرف انرژی فسیلی درصنعت لبنیات در ایران و جهان :
در صنایع لبنی کشورهای پیشرفته جهان مثل استرالیا و کانادا که بیشترین میزان تولید فرآورده های لبنی دنیا را دارند ، مصرف عمده انرژی فسیلی مصرفی جهت تولید بخار است ، و در زمانی که کارکرد راندمان سیستم تولید و توزیع بخار مناسب و به صرفه باشد ، شاخص مصرف انرژی را می توان بر اساس میزان مصرف بخار نیز گفت .
با بررسی سازمان بهره وری انرژی ایران که از کارخانجات محصولات لبنی صورت پذیرفته ، می توان نتیجه گرفت متاسفانه شاخص مصرف ویژه انرژی فسیلی در این صنعت خیلی بیشتر از شاخص جهانی بوده و در اکثر موارد بیشتر از دو برابر است و فقط در بعضی کارخانجات مدرن و جدید این شاخص به شاخص های جهانی نزدیک می شود .
استفاده از دیگ بخار در پخت‌وپز محصولات لبنی امکان انتقال حرارت کارآمد، دقیق و کنترل‌شده را فراهم می‌کند و به تولید محصولات لبنی باکیفیت بالا و درعین‌حال حفظ استانداردهای بهداشتی و ایمنی مواد غذایی کمک می‌کند.